WHO tuyên bố họ đã không chọn tên ‘Xi’ cho biến thể Omicron vì đó là họ (tên) phổ biến. Tuy nhiên, người dùng Internet đã phát hiện ra rằng họ ‘Mu’ (vốn đã được đặt tên cho một biến thể khác) còn phổ biến hơn ‘Xi’, ngoài ra tất cả các chữ cái Hy Lạp trước đó cũng là các họ (tên).

IMG 5942
Bảng chữ cái Hy Lạp

Lời giải thích chính thức của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về việc bỏ qua hai chữ cái trong bảng chữ cái Hy Lạp để đặt tên cho biến thể COVID mới nhất đã được chứng minh là không đủ sức thuyết phục.  

Biến thể B.1.1.529 lần đầu tiên được phát hiện ở Botswana và có tới 32 đột biến trong gai protein, khiến nó trở thành một biến thể mới và cần có tên. 

Các chữ cái tiếng Hy Lạp theo thứ tự lần lượt để đặt tên cho biến thể này là Nu và Xi, nhưng WHO đã bỏ qua cả hai chữ cái trên và chọn tên Omicron. 

WHO tuyên bố ‘Nu’ không được chọn vì nó giống với từ “mới” trong tiếng Anh và Xi đã bị loại bỏ vì nó là một họ tên phổ biến. 

Giải thích của WHO dường như liên quan đến họ Xi /xi/ của Trung Quốc, nhưng cách phát âm của chữ cái Xi trong tiếng Hy Lạp lại là /zaɪ/.

Nhiều chuyên gia cho rằng Xi bị bỏ qua vì nó giống với họ của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Xi Jinping), người mà Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom đã nhanh chóng ca ngợi vì sự “minh bạch” của ông trong lúc mới bắt đầu đại dịch.

Hôm Chủ nhật (28/11), cư dân mạng trên Twitter bắt đầu chỉ ra rằng ‘Mu’ – tên một biến thể trước đó, còn là một họ phổ biến hơn nhiều so với họ Xi.

Theo trang web Forebears, Xi là họ phổ biến thứ 708 trên thế giới với 774.021 người mang họ. Trong khi đó, họ Mu là họ phổ biến thứ 527 trên thế giới với 1.028.966 người mang họ này.

WHO từng nói rằng việc đặt tên cho các căn bệnh mới được khuyến cáo tránh “gây xúc phạm đến bất kỳ nhóm văn hóa, xã hội, quốc gia, khu vực, nghề nghiệp hoặc dân tộc nào.” Tuy vậy, việc WHO bỏ qua Xi vì cho đó là một họ phổ biến không nhất quán với khuyến cáo trên, vì Mu đã được sử dụng và nó còn là một họ phổ biến hơn. 

Thậm chí, Nu cũng là một họ rất phổ biến ở Myanmar và Honduras, nhưng việc bỏ qua ‘Nu’ của WHO lại chỉ tập trung vào ý nghĩa nó có gây nhầm lẫn với người nói tiếng Anh. 

1638181554 61a4aab2a938f
Họ Mu còn phổ biến hơn họ Xi – Ảnh trên Forebears

Trên thực tế, tất cả các chữ cái Hy Lạp trước Omicron đều là các họ tên. Điều này đã khiến giải thích của WHO về họ Xi không thuyết phục.

Nhiều cư dân mạng bình luận rằng quyết định này của WHO là dựa trên cân nhắc chính trị hơn là các hướng dẫn mà tổ chức này đã đề ra, và rằng cách lý giải khiên cưỡng của WHO chỉ càng làm xói mòn thêm lòng tin của công chúng đối với tổ chức này.

Một số bình luận trên mạng viết rằng:

“[WHO] viết sai rồi: [Xi là] ‘họ quan trọng’ không phải ‘họ phổ biến.'”

“Không có nhiều Chủ tịch Trung Quốc mang họ Mu.”

Xuân Lan

Xem thêm: