Ngày 22/7, Hoa Kỳ đã ban hành lệnh trừng phạt các quan chức chủ chốt của Đảng Cộng sản Cuba vì vi phạm nhân quyền sau các cuộc biểu tình lan rộng khắp quốc đảo này.

Embed from Getty Images

Tổng thống Joe Biden đã lên án “những vụ bắt giữ hàng loạt và những phiên tòa giả tạo”, đồng thời nhấn mạnh trong một tuyên bố rằng, các hành động của chính quyền nhằm vào một quan chức cấp cao nhất của Cuba và một tổ chức bán quân sự có tên gọi Boinas Negras “mới chỉ là bước khởi đầu” và Hoa Kỳ “sẽ tiếp tục trừng phạt những cá nhân tham gia vào đàn áp người dân Cuba”.

Động thái này đánh dấu những bước đi cụ thể đầu tiên của chính quyền Biden nhằm gây áp lực lên chế độ Cộng sản Cuba, trước những lời kêu gọi từ các nhà lập pháp Hoa Kỳ và cộng đồng người Mỹ gốc Cuba, yêu cầu ủng hộ các cuộc biểu tình tại hòn đảo này.

Theo Reuters, trong chiến dịch tranh cử năm 2020, ông Biden cam kết sẽ đảo ngược một số chính sách Cuba thời ông Trump, nhưng hành động trừng phạt mới nhất này cho thấy, ông có thể không muốn quay trở lại quan hệ hòa hảo với Cuba như dưới thời Obama.

Trong một thông cáo báo chí đi kèm, Bộ Ngân khố Mỹ cho hay, họ đang trừng phạt ông Álvaro López Miera, người đứng đầu Bộ Lực lượng vũ trang Cách mạng Cuba, cũng như tổ chức quân sự Boinas Negras (còn được gọi là Lữ đoàn Đặc biệt Quốc gia của Bộ Nội vụ Cuba) vì những vi phạm nhân quyền nghiêm trọng liên quan đến các cuộc biểu tình chống chế độ cầm quyền của người dân Cuba bắt đầu từ ngày 11/7.

Đây có thể coi là các cuộc biểu tình hiếm hoi, lớn nhất mà đất nước cộng sản từng chứng kiến ​​kể từ những năm 1990, diễn ra khi chính phủ đang đấu tranh để ngăn chặn  đại dịch coronavirus, đẩy hệ thống chăm sóc sức khỏe mong manh của hòn đảo đến bờ vực.

Các nhà chức trách Cuba đã bắt giữ khoảng 500 người biểu tình và các nhà hoạt động, con số lớn nhất trong nhiều thập kỷ qua. Nhiều người biểu tình hô vang khẩu hiệu kêu gọi nhà lãnh đạo Cuba Miguel Díaz-Canel từ chức, trong khi một số phản đối tình trạng khan hiếm hàng hóa và dịch vụ cơ bản, thiếu tự do và điều kiện sống ngày càng tồi tệ tại quốc gia này.

Chế độ Cuba đã phản ứng lại các cuộc biểu tình bằng cách tiến hành các vụ bắt bớ hàng loạt, cắt quyền truy cập Internet và cử các binh sĩ của Đảng Cộng sản cũng như lực lượng bán quân sự tiếp quản các thành phố và thị trấn. Ông Diaz-Canel Bermudez thậm chí còn đổ lỗi cho các lệnh trừng phạt thương mại của Mỹ đã cản trở sự phát triển của Cuba.

Trước tình trạng này, ông Biden bày tỏ: “Tôi cực lực lên án những vụ giam giữ hàng loạt và những phiên tòa giả tạo kết án tù oan những người dám lên tiếng, trong nỗ lực đe dọa và răn đe hòng buộc người dân Cuba im lặng.” 

“Ngày hôm nay, chính quyền của tôi đang áp đặt các biện pháp trừng phạt mới nhằm vào các phần tử của chế độ Cuba chịu trách nhiệm cho cuộc đàn áp này – người đứng đầu quân đội Cuba và bộ phận của Bộ Nội vụ Cuba đang chỉ huy cuộc đàn áp – buộc họ phải chịu trách nhiệm về hành động của mình.”

Theo đó, ông López Miera và tổ chức quân sự Boinas Negras sẽ bị trừng phạt theo Đạo luật Magnitsky Toàn cầu, vốn cho phép xử phạt các cá nhân hoặc tổ chức liên quan đến vi phạm nhân quyền, theo Bộ Ngân khố Mỹ.

Ngày 22/7, ông Biden khẳng định sẽ có thêm nhiều biện pháp trừng phạt và các hành động khác. “Chúng tôi đang xem xét chính sách chuyển tiền của mình để tìm ra biện pháp để có thể hỗ trợ tối đa người dân Cuba.” Động thái này nhằm giúp người Mỹ gốc Cuba có thể gửi tiền cho các thân nhân và gia đình trên đảo mà đồng tiền không rơi vào tay của chính phủ Cuba

Theo nhà hoạt động Tania Bruguera, người dân Cuba cảm thấy mệt mỏi trước sự đàn áp của chính phủ cũng như việc phải chờ đợi hàng giờ đồng hồ để mua thực phẩm. Bà nhận định, các quan chức của chế độ Cộng sản Cuba là những kẻ đạo đức giả, khi mà họ sống một cuộc sống xa hoa còn những người dân thương lại phải chịu khổ.

Bà Bruguera nói với Politico: “Người Cuba đang phải xếp hàng 8 tiếng chỉ để có được một miếng bánh mì. Cùng lúc đó, tình hình nhà đất còn tồi tệ hơn. Người dân [Cuba] phải thốt lên: ‘Đủ rồi’… Họ đã chứng kiến giới cầm quyền và con cái của những người này đang sống trong nhung lụa. Vài tháng trước, cháu trai của Fidel [Castro] đã đăng một video trên chiếc Mercedes Benz, rất ngạo mạn khoe khoang cuộc sống của mình trong khi dân chúng đang chết đói.”

Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez, trong một thông điệp đăng trên Twitter, đã phản bác các biện pháp trừng phạt của chính quyền Biden là “vô căn cứ và vu khống”. Chính phủ Cuba đã đổ lỗi cho “những kẻ phản cách mạng” do Mỹ tài trợ đã kích động các cuộc biểu tình nhằm khai thác khó khăn kinh tế do các lệnh trừng phạt của Mỹ gây ra.

Minh Ngọc (Theo ET, Reuters)

Xem thêm: