Thủ tướng Úc Scott Morrison hôm thứ Tư (22/9) nói rằng ông đã cố gắp sắp xếp một cuộc đối thoại với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhưng cho đến nay vẫn chưa thành công. Tuy nhiên, Thủ tướng Morrison khẳng định ông sẽ kiên nhẫn tìm cơ hội xây lại mối quan hệ với Paris.

Embed from Getty Images

Úc, Mỹ và Anh tuần trước đã công bố liên minh an ninh mới Mỹ – Anh – Úc, gọi tắt là AUKUS, đồng thời tiết lộ thỏa thuận tàu ngầm ba bên, trong đó Mỹ và Anh đồng ý chế tạo mới cho Úc đội tầu ngầm hạt nhân hiện đại.

Với thỏa thuận tàu ngầm mới với Mỹ và Anh, đồng nghĩa Úc đơn phương chấm dứt hợp đồng đã ký mua tàu nhầm diesel của Pháp.

Bất ngờ với động thái của Úc, Mỹ và Anh, chính phủ Pháp của Tổng thống Macron đã triệu hồi các đại sứ tại Mỹ và Úc về nước, và gọi hành động của các đồng minh là “phản bội”.

Tuy vậy, Tổng thống Pháp Macron và Tổng thống Mỹ Biden hôm 22/9 đã có cuộc điện đàm khoảng 30 phút để xoa dịu mối quan hệ song phương. Theo Nhà Trắng, ông Macron đã đồng ý sẽ điều đại sứ Pháp tại Mỹ quay lại Washington D.C ngay trong tuần tới.

>>Nhà Trắng: Đại sứ Pháp tại Mỹ sẽ sớm quay lại Washington D.C

Thủ tướng Úc Morrion đang ở Mỹ dự cuộc họp Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc lần thứ 76. Ông nói rằng ông đã cố gắng sắp xếp một cuộc điện đàm với Tổng thống Pháp Macron, nhưng vẫn chưa thành công, theo Reuters.

Vâng, chúng tôi có [nỗ lực sắp xếp cuộc gọi với Tổng thống Pháp]. Cơ hội cho cuộc gọi đó chưa đến. Nhưng chúng tôi sẽ kiên nhẫn”, Thủ tướng Úc Morrison nói như vậy sau cuộc họp với các nhà lập pháp Mỹ.

Ông Morrison cho biết ông hiểu sự thất vọng của Pháp và lưu ý rằng căng thẳng Úc – Pháp do việc hủy hợp đồng tàu ngầm ban đầu giá trị 40 tỷ USD và gần đây đội ngân sách lên 60 tỷ USD, là vấn đề rất khác so với mâu thuẫn Mỹ – Pháp, nên Canberra và Paris cần có thời gian để hạ nhiệt căng thẳng.

Tôi mong chờ và khi thời gian phù hợp, khi cơ hội đến, chúng tôi sẽ có cuộc đối thoại Úc – Pháp tương tự [đối thoại Mỹ – Pháp vừa rồi]”, ông Morrison nói.

Trong một diễn biến liên quan, cũng trong hôm 22/9, Tập đoàn Hải quân của Pháp (Naval Group) cho biết họ sẽ gửi một “đề xuất chi tiết và đã được tính toán” cho Úc trong những tuần tới về chi phí mà họ mong đợi Canberra phải trả khi hủy bỏ hợp đồng mua tàu ngầm, AFP đưa tin.

Giám đốc điều hành Naval Group là Pierre Eric Pommellet nói với tờ Le Figaro của Pháp hôm 22/9 rằng họ sẽ gửi một hóa đơn đến Úc “trong vài tuần nữa”.

Ông nói thêm rằng quyết định hủy hợp đồng này đã được đột ngột thông báo mà không có bất kỳ lưu ý nào trước đó, gọi đây là “sự tàn bạo chưa từng có”.

Ông Pommellet nói rằng đây là việc Úc đơn phương chấm dứt hợp đồng, chứ phía Pháp không có lỗi. Giám đốc điều hành Naval Group cho biết thêm điều khoản này đã được ghi trong hợp đồng, theo đó sẽ yêu cầu thanh toán các chi phí đã bỏ ra, cũng như các chi phí sắp tới liên quan đến việc giải phóng cơ sở hạ tầng, công nghệ thông tin, và tiền trả cho nhân viên.

Đức Thiện

Xem thêm: