Theo một báo cáo mới của viện chiến lược về phòng thủ Royal United Services (RUSI), người ta đã tìm thấy hơn 450 thành phần linh kiện do nước ngoài sản xuất trong vũ khí Nga thu được từ Ukraine, cho thấy Moscow đã mua lại nhiều công nghệ quan trọng từ các công ty ở Hoa Kỳ, châu Âu và châu Á trong những năm trước cuộc xâm lược, Reuters đưa tin.

Embed from Getty Images

Kể từ khi bắt đầu cuộc chiến cách đây 5 tháng, quân đội Ukraine đã thu giữ được từ chiến trường một lượng vũ khí Nga trong tình trạng còn nguyên vẹn hoặc bị hư hỏng một phần. 

Khi tháo rời, 27 trong số các vũ khí và hệ thống quân sự này, từ tên lửa hành trình đến hệ thống phòng không, được phát hiện chủ yếu dựa vào các bộ phận của phương Tây, theo nghiên cứu được chia sẻ với Reuters.

Đây là đánh giá được công bố chi tiết nhất cho đến nay về các thành phần bên trong vũ khí Nga trong cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine.

Theo RUSI, khoảng 2/3 số linh kiện được sản xuất bởi các công ty có trụ sở tại Mỹ. Các sản phẩm do Công ty Analog Devices và Texas Instruments sản xuất chiếm gần một phần tư tổng số các thành phần của phương Tây trong vũ khí.

Các thành phần khác đến từ các công ty ở các quốc gia bao gồm Nhật Bản, Hàn Quốc, Anh, Đức, Thụy Sĩ và Hà Lan.

Jack Watling, một chuyên gia về tác chiến trên bộ của RUSI, nói với Reuters: “Các loại vũ khí của Nga phụ thuộc rất nhiều vào các thiết bị điện tử của phương Tây, đã dẫn đến cái chết của hàng nghìn người Ukraine.”

Trong khi nhiều thành phần nước ngoài được tìm thấy trong các mặt hàng gia dụng hàng ngày, như lò vi sóng, không bị kiểm soát xuất khẩu, RUSI cho biết việc tăng cường các biện pháp hạn chế xuất khẩu có thể khiến Nga khó bổ sung cho kho vũ khí của mình, như đối với tên lửa hành trình.

Trong một trường hợp, tên lửa hành trình 9M727 của Nga, một trong những vũ khí tiên tiến nhất của nước này có thể cơ động ở độ cao thấp để né tránh radar và có thể tấn công mục tiêu cách xa hàng trăm dặm, chứa 31 linh kiện nước ngoài. Các bộ phận được sản xuất bởi các công ty bao gồm Texas Instruments Inc và Advanced Micro Devices Inc, cũng như Cypress Semiconductor, hiện thuộc sở hữu của Infineon AG, một công ty của Đức, cuộc điều tra của RUSI cho thấy.

Trong một trường hợp khác, một tên lửa hành trình Kh-101 của Nga, được sử dụng để tấn công các thành phố của Ukraine, bao gồm cả thủ đô Kyiv, cũng có 31 linh kiện nước ngoài với các bộ phận được sản xuất bởi các công ty bao gồm Tập đoàn Intel của Mỹ và Xilinx thuộc sở hữu của AMD.

Trả lời câu hỏi về việc tại sao các linh kiện của họ lại được kết hợp với vũ khí Nga, các công ty cho biết họ tuân thủ các lệnh trừng phạt thương mại và họ đã ngừng bán các linh kiện cho Nga.

Analog Devices cho biết công ty đã đóng cửa hoạt động kinh doanh của họ ở Nga và hướng dẫn các nhà phân phối tạm dừng các chuyến hàng đến nước này.

Texas Instruments cho biết họ tuân thủ mọi luật lệ tại các quốc gia nơi họ hoạt động và các bộ phận được tìm thấy trong vũ khí Nga được thiết kế cho các sản phẩm thương mại. Intel cho biết họ “không ủng hộ hoặc dung thứ cho các sản phẩm của chúng tôi được sử dụng để vi phạm nhân quyền.”

Infineon cho biết họ “quan ngại sâu sắc” nếu các sản phẩm của họ đang được sử dụng cho các mục đích mà chúng không được thiết kế. AMD cho biết họ tuân thủ nghiêm ngặt tất cả các luật kiểm soát xuất khẩu toàn cầu.

Nhiều linh kiện nước ngoài chỉ có giá vài đô la và các công ty Nga có thể mua chúng trước khi bắt đầu cuộc xâm lược Ukraine thông qua các nhà phân phối trong nước hoặc quốc tế, vì chúng có thể được sử dụng trong các ứng dụng phi quân sự.

Tuy nhiên, hơn 80 vi mạch do phương Tây sản xuất đã phải chịu sự kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ ít nhất kể từ năm 2014, nghĩa là chúng sẽ phải có giấy phép để được vận chuyển đến Nga, RUSI cho biết. Theo RUSI, các công ty xuất khẩu các bộ phận này có trách nhiệm giải trình để đảm bảo chúng không được gửi cho quân đội Nga hoặc cho mục đích quân sự.

Kết quả điều tra cho thấy quân đội Nga vẫn phụ thuộc vào các vi mạch nước ngoài cho mọi thứ, từ radio chiến thuật đến máy bay không người lái và đạn dược tầm xa chính xác, và các chính phủ phương Tây đã chậm hạn chế Nga tiếp cận các công nghệ này, đặc biệt sau khi Tổng thống Vladimir Putin xâm lược Crimea vào năm 2014.

Cuộc chiến của Nga với Ukraine, bắt đầu vào ngày 24 tháng 2, đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng, hàng triệu người khác phải di dời. Sức mạnh hỏa lực của Nga, bao gồm cả việc sử dụng tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo, đã giúp các lực lượng của họ đánh chiếm phần lớn miền đông Ukraine và hiện đã chiếm khoảng 1/5 đất nước.

Quân đội Nga đã bắn hơn 3.650 tên lửa và rocket dẫn đường trong 5 tháng đầu của cuộc chiến, theo Bộ Tham mưu của Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia. Chúng bao gồm tên lửa 9M727 và Kh-101. Tên lửa của Nga đã được sử dụng để tấn công các mục tiêu bao gồm các tuyến đường sắt nhằm phá vỡ các đường tiếp tế của phương Tây, cơ sở hạ tầng quân sự và các mục tiêu dân sự như trung tâm mua sắm và bệnh viện. Nga cho biết họ chỉ bắn vào các mục tiêu quân sự. 

Sau cuộc xâm lược Ukraine, Hoa Kỳ đã công bố các biện pháp trừng phạt sâu rộng nhằm cố gắng làm suy yếu nền kinh tế và quân sự của Nga. Điều này bao gồm lệnh cấm nhiều vi mạch nhạy cảm được bán cho Nga. Các quốc gia ở châu Âu, cũng như Nhật Bản, Đài Loan và Hàn Quốc – tất cả các quốc gia sản xuất chip chủ chốt – cũng đã công bố những hạn chế tương tự. Nga mô tả cuộc xung đột là một hoạt động quân sự đặc biệt nhằm giải giáp Ukraine. Moscow đã coi các lệnh trừng phạt là một hành động thù địch và bác bỏ việc nhắm vào dân thường.

Theo RUSI, Nga hiện đang nỗ lực tìm kiếm các cách thức mới để đảm bảo việc tiếp cận các vi mạch của phương Tây. RUSI cho biết, nhiều linh kiện được bán thông qua các nhà phân phối hoạt động ở châu Á, chẳng hạn như Hồng Kông, đóng vai trò như một cửa ngõ cho thiết bị điện tử đến với quân đội Nga hoặc các công ty đại diện cho nó.

Vào tháng 3, Chính phủ Mỹ cho biết các công ty Nga là công ty bình phong mua thiết bị điện tử cho quân đội Nga. Hồ sơ hải quan Nga cho thấy vào tháng 3 năm ngoái, một công ty đã nhập khẩu hàng điện tử trị giá 600.000 USD do Texas Instruments sản xuất thông qua một nhà phân phối Hồng Kông, RUSI cho biết. Bảy tháng sau, cùng một công ty đã nhập khẩu một bộ vi điện tử trị giá 1,1 triệu đô la Mỹ khác do Xilinx sản xuất, RUSI cho biết.

Texas Instruments và Xilinx thuộc sở hữu của AMD đã không trả lời yêu cầu bình luận về dữ liệu hải quan.

Quân đội Nga có thể bị suy yếu rất lớn nếu các chính phủ phương Tây tăng cường kiểm soát xuất khẩu, quản lý để đóng cửa các mạng lưới mua sắm bí mật của nước này và ngăn chặn các bộ phận nhạy cảm được sản xuất ở các quốc gia ủng hộ Nga, RUSI cho biết.

Xuân Lan (theo Reuters)